Skip to main content

Giám Sát Ổ Đĩa Linux

Công Cụ Giám Sát Cơ Bản​

1. iotop​

Giám sát I/O theo thời gian thực của các tiến trình

# Cài đặt iotop
sudo apt install iotop

# Hiển thị chỉ các tiến trình đang có I/O
sudo iotop -o

# Cập nhật mỗi 5 giây
sudo iotop -d 5

2. iostat​

Báo cáo thống kê CPU và I/O của thiết bị

# Cài đặt sysstat (bao gồm iostat)
sudo apt install sysstat

# Hiển thị thống kê mỗi 2 giây
iostat -x 2

# Giám sát thiết bị cụ thể
iostat -xd /dev/sda 1

3. dstat​

Công cụ đa năng cho thống kê hệ thống

# Cài đặt dstat
sudo apt install dstat

# Hiển thị tất cả thống kê
dstat -a

# Giám sát disk I/O
dstat --disk --io

Kiểm Tra Hiệu Suất​

1. Tốc Độ Đọc/Ghi​

# Kiểm tra tốc độ đọc
dd if=/dev/zero of=test bs=1G count=1 oflag=direct

# Kiểm tra tốc độ ghi
dd if=test of=/dev/null bs=1G count=1 iflag=direct

2. IOPS (Input/Output Operations Per Second)​

# Sử dụng fio để test IOPS
fio --name=randwrite --ioengine=libaio --iodepth=1 \
    --rw=randwrite --bs=4k --direct=0 --size=512M \
    --numjobs=2 --runtime=240 --group_reporting

3. Latency​

# Kiểm tra latency với ioping
ioping -c 10 /dev/sda

Hệ Thống Cảnh Báo​

1. Disk Usage Alerts​

# Script giám sát dung lượng
#!/bin/bash
THRESHOLD=90
df -h | awk '{print $5 " " $6}' | while read output;
do
  usage=$(echo $output | awk '{print $1}' | sed 's/%//g')
  partition=$(echo $output | awk '{print $2}')
  if [ $usage -ge $THRESHOLD ]; then
    echo "CẢNH BÁO - $partition đạt $usage%"
  fi
done

2. I/O Alerts​

# Giám sát I/O wait time
#!/bin/bash
THRESHOLD=20
iostat -x 1 2 | awk '/^[a-z]/ {if($10 > threshold) \
  print "CẢNH BÁO - I/O wait time cao: " $10 "%"}' threshold=$THRESHOLD

3. SMART Monitoring​

# Cài đặt smartmontools
sudo apt install smartmontools

# Kiểm tra sức khỏe ổ đĩa
smartctl -H /dev/sda

# Xem thông tin chi tiết
smartctl -a /dev/sda

# Chạy self-test
smartctl -t short /dev/sda

Giám Sát với Công Cụ Đồ Họa​

1. Gnome Disk Utility​

# Cài đặt gnome-disk-utility
sudo apt install gnome-disk-utility

# Khởi động ứng dụng
gnome-disks

2. Gparted​

# Cài đặt gparted
sudo apt install gparted

# Khởi động ứng dụng
sudo gparted

Giám Sát Nâng Cao​

1. Prometheus với Node Exporter​

# Cấu hình node_exporter để thu thập metrics
scrape_configs:
  - job_name: 'node'
    static_configs:
      - targets: ['localhost:9100']

2. Grafana Dashboard​

# Cài đặt Grafana
sudo apt install grafana

# Query ví dụ cho disk metrics
rate(node_disk_read_bytes_total[5m])

Xử Lý Sự Cố Phổ Biến​

1. High I/O Wait​

# Xác định process gây tải I/O cao
iotop -o -P

# Kiểm tra các connection đến disk
lsof | grep /dev/sda

2. Disk Performance Issues​

# Kiểm tra và sửa lỗi filesystem
fsck -f /dev/sda1

# Kiểm tra bad sectors
badblocks -v /dev/sda1

Các Thực Hành Tốt Nhất​

  1. Monitoring Thường Xuyên

    • Thiết lập giám sát tự động
    • Cấu hình cảnh báo phù hợp
    • Lưu trữ metrics lịch sử

  2. Phân Tích Hiệu Suất

    • Theo dõi trends
    • Xác định bottlenecks
    • Tối ưu hóa workload

  3. Bảo Trì Định Kỳ

    • Kiểm tra SMART status
    • Dọn dẹp không gian disk
    • Cập nhật firmware

Tài Liệu Tham Khảo​

Tích Hợp Cảnh Báo qua Telegram​

tip

Bạn có thể tham khảo hướng dẫn chi tiết về cách tạo Telegram Bot tại Phát Triển Bot Telegram

1. Script Giám Sát Disk Usage với Telegram​

#!/bin/bash

# Cấu hình Telegram Bot (thay thế các giá trị phù hợp)
GROUP_ID="your_channel_id"
BOT_TOKEN="your_bot_token"

# Ngưỡng cảnh báo
THRESHOLD=90

# Hàm gửi tin nhắn qua Telegram
send_telegram() {
    curl -s --data "text=$1" \
         --data "chat_id=$GROUP_ID" \
         "https://api.telegram.org/bot$BOT_TOKEN/sendMessage" > /dev/null
}

# Kiểm tra disk usage
df -h | awk '{print $5 " " $6}' | while read output;
do
  usage=$(echo $output | awk '{print $1}' | sed 's/%//g')
  partition=$(echo $output | awk '{print $2}')
  
  if [ $usage -ge $THRESHOLD ]; then
    message="CẢNH BÁO: Partition $partition đạt $usage%"
    send_telegram "$message"
  fi
done

2. Script Giám Sát I/O với Telegram​

#!/bin/bash

# Cấu hình Telegram Bot
GROUP_ID="your_channel_id"
BOT_TOKEN="your_bot_token"

# Ngưỡng cảnh báo I/O
IO_THRESHOLD=20

# Hàm gửi tin nhắn
send_telegram() {
    curl -s --data "text=$1" \
         --data "chat_id=$GROUP_ID" \
         "https://api.telegram.org/bot$BOT_TOKEN/sendMessage" > /dev/null
}

# Kiểm tra I/O
iostat -x 1 2 | awk -v threshold=$IO_THRESHOLD \
  '/^[a-z]/ {if($10 > threshold) \
    system("send_telegram \"CẢNH BÁO: I/O wait time cao: " $10 "%\"")}'

3. Giám Sát SMART Status với Telegram​

#!/bin/bash

# Cấu hình Telegram Bot
GROUP_ID="your_channel_id"
BOT_TOKEN="your_bot_token"

# Hàm gửi tin nhắn
send_telegram() {
    curl -s --data "text=$1" \
         --data "chat_id=$GROUP_ID" \
         "https://api.telegram.org/bot$BOT_TOKEN/sendMessage" > /dev/null
}

# Kiểm tra SMART status
for disk in /dev/sd[a-z]; do
    if [ -b "$disk" ]; then
        status=$(smartctl -H $disk | grep "SMART overall-health")
        if [[ $status != *"PASSED"* ]]; then
            send_telegram "CẢNH BÁO: Phát hiện vấn đề SMART trên $disk"
        fi
    fi
done

Thiết Lập Cron Job​

Thêm các script vào crontab để chạy định kỳ:

# Chỉnh sửa crontab
crontab -e

# Thêm các dòng sau
# Kiểm tra disk usage mỗi giờ
0 * * * * /path/to/disk_monitor.sh

# Kiểm tra I/O mỗi 5 phút
*/5 * * * * /path/to/io_monitor.sh

# Kiểm tra SMART status mỗi ngày
0 0 * * * /path/to/smart_monitor.sh
note

Đảm bảo đã cấu hình đúng Telegram Bot và có quyền thực thi cho các script trước khi thiết lập cron job