Backup & File Management Scripts

Các scripts trong phần này giúp bạn tự động hóa việc sao lưu dữ liệu, quản lý file và dọn dẹp hệ thống một cách hiệu quả.

🔄 1. Script Backup Tự Động

Backup Thư Mục với Nén

#!/bin/bash
# backup_directory.sh - Sao lưu thư mục với nén và timestamp

# Cấu hình
SOURCE_DIR="/home/user/documents"
BACKUP_DIR="/backup"
DATE=$(date +"%Y%m%d_%H%M%S")
BACKUP_NAME="backup_${DATE}.tar.gz"
LOG_FILE="/var/log/backup.log"
MAX_BACKUPS=7  # Giữ lại 7 bản backup gần nhất

# Hàm ghi log
log_message() {
    echo "$(date '+%Y-%m-%d %H:%M:%S') - $1" | tee -a "$LOG_FILE"
}

# Kiểm tra thư mục nguồn
if [ ! -d "$SOURCE_DIR" ]; then
    log_message "ERROR: Thư mục nguồn $SOURCE_DIR không tồn tại"
    exit 1
fi

# Tạo thư mục backup nếu chưa có
mkdir -p "$BACKUP_DIR"

# Bắt đầu backup
log_message "Bắt đầu backup $SOURCE_DIR"

# Tạo file backup với nén
if tar -czf "$BACKUP_DIR/$BACKUP_NAME" -C "$(dirname "$SOURCE_DIR")" "$(basename "$SOURCE_DIR")"; then
    BACKUP_SIZE=$(du -h "$BACKUP_DIR/$BACKUP_NAME" | cut -f1)
    log_message "SUCCESS: Backup hoàn thành - $BACKUP_NAME ($BACKUP_SIZE)"
else
    log_message "ERROR: Backup thất bại"
    exit 1
fi

# Dọn dẹp backup cũ
log_message "Dọn dẹp backup cũ (giữ lại $MAX_BACKUPS bản gần nhất)"
cd "$BACKUP_DIR" || exit 1
ls -t backup_*.tar.gz | tail -n +$((MAX_BACKUPS + 1)) | xargs -r rm -f

# Hiển thị danh sách backup hiện có
log_message "Danh sách backup hiện có:"
ls -lh backup_*.tar.gz | tee -a "$LOG_FILE"

log_message "Backup script hoàn thành"

Cách sử dụng

Cấp quyền thực thi:

chmod +x backup_directory.sh

Chạy thủ công:

./backup_directory.sh

Tự động hóa với cron (chạy hàng ngày lúc 2:00 AM):

crontab -e
# Thêm dòng:
0 2 * * * /path/to/backup_directory.sh

🧹 2. Script Dọn Dẹp Disk

Dọn Dẹp Tự Động

#!/bin/bash
# disk_cleanup.sh - Dọn dẹp disk tự động

# Cấu hình
LOG_FILE="/var/log/disk_cleanup.log"
MIN_FREE_SPACE=10  # Phần trăm dung lượng trống tối thiểu
TEMP_DIRS=("/tmp" "/var/tmp" "/var/cache")
LOG_DIRS=("/var/log")
MAX_LOG_AGE=30  # Xóa log cũ hơn 30 ngày
MAX_TEMP_AGE=7   # Xóa file temp cũ hơn 7 ngày

# Hàm ghi log
log_message() {
    echo "$(date '+%Y-%m-%d %H:%M:%S') - $1" | tee -a "$LOG_FILE"
}

# Hàm kiểm tra dung lượng disk
check_disk_space() {
    local partition=$1
    local usage=$(df "$partition" | awk 'NR==2 {print $5}' | sed 's/%//')
    local free_space=$((100 - usage))
    
    log_message "Partition $partition: ${usage}% used, ${free_space}% free"
    
    if [ "$free_space" -lt "$MIN_FREE_SPACE" ]; then
        log_message "WARNING: Partition $partition có ít dung lượng trống ($free_space%)"
        return 1
    fi
    return 0
}

# Hàm dọn dẹp thư mục temp
cleanup_temp_dirs() {
    log_message "Dọn dẹp thư mục tạm thời"
    
    for dir in "${TEMP_DIRS[@]}"; do
        if [ -d "$dir" ]; then
            log_message "Dọn dẹp $dir (files older than $MAX_TEMP_AGE days)"
            
            # Đếm số file trước khi xóa
            before_count=$(find "$dir" -type f -mtime +$MAX_TEMP_AGE 2>/dev/null | wc -l)
            
            # Xóa files cũ
            find "$dir" -type f -mtime +$MAX_TEMP_AGE -delete 2>/dev/null
            
            # Xóa thư mục rỗng
            find "$dir" -type d -empty -delete 2>/dev/null
            
            after_count=$(find "$dir" -type f 2>/dev/null | wc -l)
            deleted_count=$((before_count - after_count))
            
            log_message "Đã xóa $deleted_count files từ $dir"
        fi
    done
}

# Hàm dọn dẹp log files
cleanup_log_files() {
    log_message "Dọn dẹp log files"
    
    for dir in "${LOG_DIRS[@]}"; do
        if [ -d "$dir" ]; then
            log_message "Dọn dẹp logs trong $dir (older than $MAX_LOG_AGE days)"
            
            # Xóa log files cũ (trừ file log hiện tại)
            find "$dir" -name "*.log" -type f -mtime +$MAX_LOG_AGE ! -name "$(basename "$LOG_FILE")" -delete 2>/dev/null
            find "$dir" -name "*.log.*" -type f -mtime +$MAX_LOG_AGE -delete 2>/dev/null
            
            # Nén log files lớn
            find "$dir" -name "*.log" -type f -size +100M ! -name "$(basename "$LOG_FILE")" -exec gzip {} \; 2>/dev/null
        fi
    done
}

# Hàm dọn dẹp package cache
cleanup_package_cache() {
    log_message "Dọn dẹp package cache"
    
    # APT cache (Ubuntu/Debian)
    if command -v apt-get >/dev/null 2>&1; then
        apt-get clean
        apt-get autoclean
        apt-get autoremove -y
        log_message "Đã dọn dẹp APT cache"
    fi
    
    # YUM cache (CentOS/RHEL)
    if command -v yum >/dev/null 2>&1; then
        yum clean all
        log_message "Đã dọn dẹp YUM cache"
    fi
    
    # DNF cache (Fedora)
    if command -v dnf >/dev/null 2>&1; then
        dnf clean all
        log_message "Đã dọn dẹp DNF cache"
    fi
}

# Hàm hiển thị thống kê
show_disk_stats() {
    log_message "=== THỐNG KÊ DISK SPACE ==="
    df -h | tee -a "$LOG_FILE"
    log_message "=== TOP 10 THỦ MỤC LỚN NHẤT ==="
    du -h / 2>/dev/null | sort -hr | head -10 | tee -a "$LOG_FILE"
}

# Main execution
log_message "Bắt đầu disk cleanup script"

# Hiển thị thống kê trước khi dọn dẹp
show_disk_stats

# Kiểm tra dung lượng các partition chính
check_disk_space "/"
check_disk_space "/var" 2>/dev/null || true
check_disk_space "/tmp" 2>/dev/null || true

# Thực hiện dọn dẹp
cleanup_temp_dirs
cleanup_log_files
cleanup_package_cache

# Hiển thị thống kê sau khi dọn dẹp
log_message "=== THỐNG KÊ SAU KHI DỌN DẸP ==="
show_disk_stats

log_message "Disk cleanup script hoàn thành"

⚙️ 3. Cấu Hình và Lưu Ý

Cấu Hình Cron Jobs

# Mở crontab editor
crontab -e

# Thêm các dòng sau:
# Backup thư mục hàng ngày lúc 2:00 AM
0 2 * * * /path/to/backup_directory.sh

# Dọn dẹp disk hàng tuần vào Chủ nhật lúc 1:00 AM
0 1 * * 0 /path/to/disk_cleanup.sh

Quyền và Bảo Mật

# Cấp quyền thực thi cho scripts
chmod +x *.sh

# Đặt quyền sở hữu cho user backup
chown backup:backup *.sh

# Bảo vệ file chứa mật khẩu
chmod 600 /path/to/config/db_credentials

# Tạo user riêng cho backup
useradd -r -s /bin/bash backup

Monitoring và Alerting

#!/bin/bash
# monitor_backups.sh - Kiểm tra trạng thái backup

BACKUP_DIRS=("/backup")
ALERT_EMAIL="[email protected]"
MAX_AGE=2  # Cảnh báo nếu backup cũ hơn 2 ngày

for dir in "${BACKUP_DIRS[@]}"; do
    if [ -d "$dir" ]; then
        latest_backup=$(find "$dir" -type f -name "*.tar.gz" | sort | tail -1)
        
        if [ -n "$latest_backup" ]; then
            age=$(find "$latest_backup" -mtime +$MAX_AGE)
            if [ -n "$age" ]; then
                echo "WARNING: Backup trong $dir cũ hơn $MAX_AGE ngày" | mail -s "Backup Alert" "$ALERT_EMAIL"
            fi
        else
            echo "ERROR: Không tìm thấy backup trong $dir" | mail -s "Backup Alert" "$ALERT_EMAIL"
        fi
    fi
done

Troubleshooting

Lỗi thường gặp:

Permission denied:

sudo chown -R backup:backup /backup
sudo chmod -R 755 /backup

Disk space full:

# Kiểm tra dung lượng
df -h
# Dọn dẹp khẩn cấp
find /backup -name "*.tar.gz" -mtime +30 -delete

Cron job không chạy:

# Kiểm tra cron service
systemctl status cron
# Xem log cron
tail -f /var/log/cron

Lưu ý quan trọng:

Luôn test scripts trước khi đưa vào production
Backup cấu hình trước khi thay đổi
Kiểm tra log files thường xuyên
Đảm bảo có đủ dung lượng cho backup
Thiết lập monitoring và alerting

🔄 1. Script Backup Tự Động​

Backup Thư Mục với Nén​

Cách sử dụng​

🧹 2. Script Dọn Dẹp Disk​

Dọn Dẹp Tự Động​

⚙️ 3. Cấu Hình và Lưu Ý​

Cấu Hình Cron Jobs​

Quyền và Bảo Mật​

Monitoring và Alerting​

Troubleshooting​